Was vroeger alles beter? Helemaal niet. In vele opzichten leven we vandaag in het beste tijdperk ooit. Nooit eerder leefden zoveel mensen zo lang, gezond, welvarend en vredig als vandaag. De wereldwijde levensverwachting is de laatste twee eeuwen gestegen van 30 jaar naar meer dan 70 jaar. Kindersterfte is spectaculair gedaald. Infectieziekten zijn sterk teruggedrongen en oorlogen komen steeds minder voor. Maar als we het zo goed stellen, waarom geloven zoveel mensen dat het bergaf gaat met de wereld? Is de ondergang echt nabij, zoals doemdenkers verkondigen? De schuld voor ons sombere wereldbeeld wordt vaak bij de media gelegd, maar volgens Maarten Boudry zijn er diepere oorzaken, die te maken hebben met de werking van de menselijke geest. Daarvoor ontwikkelde hij de drie wetten van het pessimisme. Die verklaren waarom het lijkt dat de wereld bergaf gaat, terwijl het net andersom is. Maar misschien is pessimisme toch nuttig om ons aan te sporen tot actie? In zijn hoorcollege stelt Boudry dat juist het tegendeel waar is. Doemdenken en pessimisme leiden tot fatalisme en berusting, terwijl vooruitgangsdenken daadkracht stimuleert. Vooruitgang gaat niet vanzelf, het is mensenwerk. Om de wereld nog beter te maken, pleit hij voor de beproefde waarden van wetenschap en verlichting, en in het bijzonder voor ‘effectief altruïsme’, de filosofie die liefdadigheid zo rationeel mogelijk wil benaderen.

INHOUD

College 1. Waarom de wereld niet naar de knoppen gaat
H1. Vooruitgang is géén geloof
H2. De wortels van het hedendaagse pessimisme

College 2. Hoe we de wereld nog beter kunnen maken
H3. Pessimisme is schadelijk
H4. Effectief altruïsme